Grond- en meststoffen 2024

 

De afgelopen maanden is voor ons gevoel net zoveel regen gevallen als een heel jaar. Het is dan ook duidelijk zichtbaar wat het belang van een gezonde bodem is. Een gezonde bodem is een belangrijke voorwaarde voor een goede oogst. Planten hebben namelijk verschillende voedingsstoffen nodig om goed te kunnen groeien. Om jaar na jaar een mooie oogst te krijgen, is het dus nodig om de bodem te voeden met meststoffen. Als je de bodem niet bemest, zal de vruchtbaarheid maar ook het organische stofgehalte geleidelijk dalen.

Organische stof is nodig voor een goede structuur van de grond, hoge doorlaatbaarheid van water en voor een gezond bodemleven. De grond wordt stukken armer bij een gebrek aan bemesting. Om uitspoeling van waardevolle voedingsstoffen te voorkomen en de structuur niet te verslechteren, bemesten wij liever in het voorjaar dan in het najaar. Op deze manier komt de voeding bij onze groenten terecht, in plaats van in het slootwater. Maar zoals gezegd verschillen de meningen over het ideale moment van bemesting. Een grond met veel organisch materiaal bulkt van het bodemleven (wormen, kleine diertjes, goede schimmels en goede bacteriën) die aan de lopende band humus produceren. Wat achteraan een regenworm komt is puur humus, wat een schimmel omzet in humus is gastronomie voor je groenten.  Zie je veel regenwormen in bijvoorbeeld je aardappelen bed bij het omwoelen of poten, droom dan al maar van dikke knoeperds van aardappelen.  Je grond zit vol humus en voeding én, heel belangrijk, humus houdt heel veel vocht vast wat in periodes van droogte wel een heel handig kan zijn.

We verwachten komend voorjaar weer een select palet van grondstoffen te leveren. Hiermee kan elke tuinder zorgen voor een evenwichtige basis waardoor bijna elke oogst goed moet zijn. Dit jaar biedt de vereniging een viertal producten aan:

 

• Ophoogzand, te gebruiken om tegelpaden op te hogen of opnieuw aan te brengen. Het zand is eigenlijk niet geschikt om de bodemstructuur te verbeteren omdat de korrelgrootte van dit soort zand te fijn is. Een tuinpad links of rechts ophogen (+/- 5 cm) betekent vaak dat meer dan 0,5 kuub nodig is. Koop vooral ruim in aangezien het goedkoper is dan zakken zand te verslepen naar de tuin!
• Drainagezand, kan worden gebruikt om nieuw aan te leggen drainagebuizen af te dekken zodat het makkelijk water door laat. Daarbij is het wenselijk om met dit zand de structuur van de bodem te verbeteren. De bodem wordt “luchtiger” waardoor water makkelijk kan wegzakken en de grond beter bewerkbaar is. Veelal is de grond achteraan de tuin, richting de sloot wat zwaarder. Verdeeld daarom meer zand op het achterste deel van de tuin dan het voorste.
• Dikke fractie, is runderdrijfmest zonder stro welke is ingedroogd. Dit product kunt u na spitten over de tuin uitstrooien en kan met de frees door de bodem worden gemengd eventueel (afhankelijk van de hoeveelheid). Dikke fractie is een meststof vergelijkbaar met ruige mest vanwege de nutriënten. Het heeft alleen een andere structuur, een zaagselachtige structuur. Daardoor is deze zeer goed verwerkbaar.
• Compost, verbeterd de bodemstructuur en zorgt voor een actief bodemleven². Compost levert relatief weinig voedingsstoffen³ en kan daardoor prima worden gecombineerd met een meststof zoals dikke fractie of ruige mest. De compost is gecertificeerd en vrij van ziekten. Dit jaar bieden we net als voorgaand jaar een extra gezeefd mengsel aan bestaande uit ¾ dubbel gezeefde compost aangevuld met ¼ drainagezand.

 

¹Dikke fractie kent de structuur van zaagsel, als deze nat regent en later opdroogt bestaat het risico dat de structuur veranderd in een “plak”. Het advies is bij levering dit product direct te verwerken/uit te strooien.

²Bevordert een actief bodemleven indien u de compost niet in de grond werkt maar er in een laag bovenop heeft liggen.

³U kunt de compostgift aanvullen met een samengestelde meststof (DCM 12-10-18) welke de inkoopcommissie levert.

 

Bemestingsadvies

Hieronder bieden wij een aantal verschillende scenario’s en welke toevoeging van grondstoffen u zou kunnen doen om de bodem in betere conditie te krijgen. Het advies is opgesteld per oppervlakte van 80 – 100m2. De adviezen voor dit jaar zijn aangepast ten opzichte van voorgaande jaren zodat je als tuinder mogelijk een betere keuze kan maken.

 

SCENARIO basis:

Dit scenario is eigenlijk de basis van een goede oogst. Met de compost wordt het bodemleven actiever als het voorjaar begint, daardoor kan de dikke fractie worden verteerd en komen de nutriënten het hele seizoen beschikbaar voor alle planten. De dikke fractie kan over de hele tuin worden gestrooid met uitzondering van bedden waar peulen en tuinbonen worden geplant dit jaar.

1. Stap 1: Toepassing van 1m3 dikke fractie en 0,75m3 compost. Dit kan direct na levering over de tuin worden gestrooid en daarna worden ingewerkt/gefreesd;
2. Stap 2: Bewerk de grond op het juiste moment. Wacht tot de grond droog is en niet meer plakt. Door de grond te cultiveren komt er meer lucht in de bodem waardoor bodemleven en planten het meer naar hun zin hebben. Frezen maakt de bodem nog lossen waardoor ook plantenwortels dieper de grond in kunnen.
3. Stap 3: Na de grondbewerking strooien we 20 kilo zeewierkalk over de tuin, deze kalk zorgt voor behoud van een juiste PH (rond 6) waardoor ook veel bodemgebonden ziekten worden bestreden en het bodemleven actief blijft, eventueel kan je nog 20 kilo lavameel toevoegen waardoor je sporenelementen ook op peil blijven;
4. Stap 4: Als de eerste gewassen zijn geplant/gezaaid worden geen aanvullende meststoffen toegepast, halverwege het seizoen (begin-eind juni) als gewassen veel meststoffen hebben opgenomen krijgen alle gewassen universele of specifieke aanvullende meststof. Raadpleeg voor de hoeveelheden de bemestingswijzer.

 

SCENARIO basis + water:

De komende jaren is de kans op veel neerslag in korte tijd groter. Als de bodem dit water niet snel genoeg kan afvoeren ontstaan in het groeiseizoen problemen. Zaaigoed komt niet op vanwege korstvorming (de bovenste laag wordt hard) en in het najaar is de tuin te nat om te oogsten. Wortelgewassen kunnen wegrotten. Dat merk je goed tijdens het spitten, grond die water onvoldoende doorlaat is zwaar om te bewerken. Tijdens het spitten hoor je vaak een zuigend geluid of staan er plassen op de tuin of in de geul.

Voeg bij stap 1 in 0,5m3 drainagezand, zorg dat dit zand boven op de compost en mest ligt zodat het zand bij het inwerken/frezen ook in de bovenste laag blijft liggen

 

SCENARIO kasgrond

Verschillende tuinders oogsten vanuit de (broei)kas of koude broeibak. Deze grond wordt intensief gebruikt door vele gewassen te zaaien en planten. Een goede vruchtwisseling is dan niet altijd mogelijk. Na verloop van tijd is de grond uitgeput en stapelen zouten zich op. De bodem slaat in de zomer vaak wit uit. Belangrijk is dat deze grond ook wordt verbeterd.

1. Stap 1: verwijderd de bovenste 10 centimeter van de grond uit de kas of platte bak en strooi deze uit over de tuin.
2. Stap 2: vul de kasgrond aan met zakken tuinaarde (geen potgrond). In de tuinaarde zitten meststoffen en organisch materiaal. Per kruiwagen grond uit de kas voeg je 2-3 zakken tuinaarde toe.
3. Stap 3: om de bodemkwaliteit te verbeteren en water beter vast te houden vul je de grond aan met compost, ongeveer 2 kruiwagens per 10 vierkante meter grond. De tuinaarde en compost zullen nog inklinken waardoor de grond gelijkligt met het oude niveau.

 

Er zijn allerlei andere adviezen samen te stellen, voor maatwerk kunt u de tuincommissie raadplegen via tuincommissie.bloemhof@gmail.com (Erwin Haveman).